Panel diskusija pod nazivom ‘’Inkluzivno pčelarstvo’’ održana je u Banjaluci u okviru projekta ‘’Pčelarstvo kao alat u osnaživanju žrtava mina u BiH’’ kojeg realizuje Organizacija amputiraca UDAS sa partnerima ITF Slovenija, Poljoprivrednim institutom Slovenije – Pčelarskom akademijom Slovenije.
Panel diskusija se fokusirala na podršku pčelarima, žrtvama mina i drugim licima sa invaliditetom u BiH u cilju promocije pčelarstva kao alata za rehabilitaciju i ekonomsko osnaživanje, uz naglasak na važnost regionalne saradnje i institucionalne podrške, kao i potrebe za usvajanjem novih znanja kako se prilagoditi na klimatske promjene koje su neminovne.
Kroz tri tematska panela koji su se odnosili na: Regionalna saradnja i institucionalna podrška; Iskustva pčelara, žrtava mina u BiH; Uticaj klimatskih promjena na pčelarstvo, učesnici su diskutovali, podijelili iskustva i identifikovati izazove u pčelarstvu.
Panel diskusija je okupila 45 učesnika, predstavnika organizacija, institucija, pčelara sa i bez invaliditeta.
Panelisti su bili stručnjaci i partneri na projektu pčelarstva iz Republike Slovenije i Republike Srpske: Tomaž Lovrenčič, direktor ITF Slovenije, Damijan Sedar, Ambasador Slovenije u BiH, Goran Bursać, pomoćnik ministra poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, kao i stručnjaci prof. dr Goran Mirjanić, Poljoprivredni fakultet Banja Luka, prof. dr Andrej Simončič, direktor Poljoprivrednog instituta Slovenije, prof. dr Janez Prešern, Poljoprivredni institut Slovenije i dr Violeta Santrač, Veterinarski institut dr Vaso Butozan, Banja Luka.
U okviru prvog panela, koji se odnosio na regionalnu saradnju i institucionalnu podršku razgovarano je o primjerima dobre prakse i važnosti regionalne saradnje kroz projekta ‘’Pčelarstvo kao alat u osnaživanju žrtava mina u BiH’’. Naglašeno je da bez sistemske i koordinisane podrške, kako lokalne, tako i regionalne, inkluzivno pčelarstvo ne može u potpunosti ispuniti svoj potencijal. Pčelarstvo može biti most između institucionalne podrške i stvarnih potreba ljudi, između lokalnih zajednica i međunarodne saradnje, između problema i održivih rješenja. Projekti koji stvaraju novu vrijednost zavrijeđuju da budu predstavljeni kao dobar primjer oporavka i osnaživanja lica sa invaliditetom čiji koncept može biti primjenjljiv i na druge marginalizovane grupe. Učesnici panela, odnosno partneri na projektu iskazali su snažnu podršku projektu pčelarstva za žrtve mina u BiH i u 2025. godinu.
Posebu pažnju imao je drugi panel u okviru kojeg su žrtve mina, pčelari iznijeli svoja iskustva, šta za njih predstavlja pčelarstvo i koliko im je pomoglo u njihovom oporavku, rehabilitaciji i ekonomskom osnaživanju. Kroz njihove lične priče ukazano je da inkluzivno pčelarstvo ne znači samo proizvodnju meda već izgradnju života, osnaživanje ranjivih grupa. Učenici navedenog panela, istakli su važnost podrške članova porodice, te da su u pčelarstvu pronašli mir, psihofizički oporavak. Kako su naglasili, pčelarstvo im donosi i dodatne prihode u porodici što im unapređuje kvalitet života.
Treći panel, bazirao se na pitanje uticaja klimatskih promjena na pčelarstvo, kakav je njihov uticaj na pčelarstvo, kako se prilagoditi, i kakvu ulogu u tome ima edukacija i inovacija. Panelisti su istakli važnost kontinuirane edukacije, uvođenje nove tehnologije, važnost kvalitetnog mentorstva i rad na prevenciji zdravlja pčela. Profesori, učesnici panela, iskazali su spremnost da budu stručna podrška našim korisnicima, žrtvama mina i drugim licima sa invaliditetom koji se bave pčelarstvom.
Na panelu su predstavljeni i rezultati četverogodišnjeg projekta ‘’Pčelarstvo kao alat u osnaživanju žrtava mina u BiH’’ kojeg realizuje Organizacija amputiraca UDAS sa partnerima ITF Slovenija, Poljoprivrednim institutom Slovenije – Pčelarskom akademijom Slovenije. Projekat finansira Ministarstvo vanjskih i evropskih poslova Slovenije i Vlade Republike Srpske čija se realizacija nastavlja i u 2025. godini.
Zadovoljstvo nam je da zajedno sa našim partnerima, uz podršku Ministarstva vanjskih i evropskih polsova Slovenije i Vlade Republike Srpske nastavljamo sa realizacijom projekta pčelarstva za žrtve mina.
